Moet toch kunnen?

Afgelopen maandag lanceerde minister Lodewijk Asscher op een congres met OR-leden en HR-professionals een nieuwe campagne: Moet toch kunnen? Wij waren erbij.

De ervaringsverhalen én statistieken die daar gepresenteerd werden vond ik behoorlijk heftig. Ruim 1,2 miljoen mensen is slachtoffer van pesten, discriminatie of (seksuele) intimidatie op het werk. Dat is één op de zes! De schade (vooral stressgerelateerd verzuim en burn-out verschijnselen) wordt geschat op 1.7 miljard per jaar.

Asscher riep mensen op om met elkaar in gesprek te gaan, en werkgevers om zich actief bezig te houden met het creëren van een sociaal veilige werkvloer. Niet alleen omdat je daarmee een ‘aardige’ baas bent, nee, ook bij wet (art 3, Arbo wet) heeft een werkgever plichten om actief discriminatie, pesten en intimidatie te voorkomen en bestrijden.

Keuzes maken
Maar wat doen we zelf als er grapjes worden gemaakt die niet iedereen als humor kan waarderen? Hoe ga je met elkaar in gesprek over gewenst en dus ook ongewenst gedrag op de werkvloer? En wat is collegialiteit? Kom je voor die oudere, vrouwelijke, homoseksuele of collega wiens afkomst anders is dan de jouwe op als je voelt dat opmerkingen wellicht kwetsend zijn? Of ben je dan zelf de sjaak? Heeft de collega die klaagt lange tenen, of moet de grappenmaker sensitiever worden?

Ongewenst gedrag en mediation
Het zijn geen makkelijke onderwerpen, en de excessen van roddel en pesten zien we ook bij ons op kantoor soms langskomen, in mediation. In dit soort gevallen is begrip en erkenning vanuit de werkgever vaak heel belangrijk voor het herstel van de betrokken medewerker. Maar het komt ook voor dat het beeld van de uitsluiting of de kwade intenties van de collega wordt bijgesteld. In gesprek ontstaat in ieder geval vaak weer verbinding.

Het is niet aan mij – en sowieso ingewikkeld – om te definiëren wanneer iets plagen is, en wanneer pesten. Wat is een slecht grapje, en wanneer spreek je van seksuele intimidatie? Duidelijke uitzonderingen daargelaten – maar die zijn dan ook onderwerp voor een strafrechtelijk onderzoek of ontslag op staande voet – is er veel grijs gebied. En ach, dat is bij ons normaal en ‘moet toch kunnen’ is vaak geen afdoende respons als mensen zo gekwetst raken dat ze zich ziek melden. Wat overduidelijk is, is dat de beleving van uitgesloten zijn, gepest worden, discriminatie en intimidatie, schadelijke gevolgen heeft. Persoonlijk én economisch.

Wat kan wel, en wat niet kan per bedrijf, sector en per medewerker anders voelen. Dat we met elkaar in gesprek moeten blijven, en ook de werkgever zich moet inzetten voor een sociaal veilige werkvloer is evident. Ik hoop dat deze campagne helpt om zowel pesters als gepesten in actie te laten komen.

Meer weten over de campagne en de cijfers, neem een kijkje op de campagnesite over duurzame inzetbaarheid en kijk dit filmpje

Goede tips en handvatten vind je ook in de wegwijzer ongewenst gedrag van TNO

Hulp nodig om met je team in gesprek te gaan over het voorkomen van conflicten en samen te werken aan een gezonde werksfeer? Neem vrijblijvend contact met ons op!