Schipperen. Afscheid nemen is complex

Mijn oma is gisteren overleden. Afgelopen zaterdag werd ze 91. Nu is ze er niet meer.

Afscheid nemen is wat ons nu te doen staat. Het was op, haar leven was niet altijd even makkelijk en we gunnen haar rust. En toch is er ook verdriet. Een gek soort leegte. Flarden van herinneringen die door je hoofd schieten. Een kleffe slagroomtaart. Een hapje eierlikeur. Een tuin vol kruisbessenstruiken. De envelop met geld bij elk rapport en verjaardag. Oma op mijn huwelijk. Oma in de dierentuin.

Afscheid nemen is schipperen. Of het nu in de persoonlijke sfeer is of zakelijk. Laveren tussen verdriet en opluchting. Boosheid en berusting.

Emoties zijn niet rationeel. En weinig zakelijk. En toch hebben ze een plek nodig. Doen alsof ze er niet mogen zijn. Of weigeren in gesprek te gaan over de pijn of de boosheid van de ánder werkt eenvoudig niet. Ook niet in een zakelijke samenwerkingsrelatie. En toch kom ik het regelmatig tegen aan mijn mediationtafel. ‘We gaan het níet over het verleden hebben’. Of: ‘Onze persoonlijke relatie is géén onderwerp van het gesprek.’

Erken wat er is en zoek dan naar een goede uitweg uit het conflict. Met die dualiteit. Opluchting en verlies. Boosheid én hoop. Het wordt nooit meer zoals het was. Maar de toekomst biedt nieuwe kansen. Afscheid nemen is schipperen. Tussen wat was, wat je had gewild en wat er is of zal zijn.