Vergeving en gerechtigheid
Een paar weken terug mocht ik naar een speciale voorpremière van de documentaire: ‘Als ik je zie dan groet ik je’. Een indringende documentaire over een gewapende overval hier niet ver vandaan. Gepleegd door twee piepjonge tieners in de Amsterdamse wijk IJburg. Ik zag de documentaire in het bijzijn van een ‘juridisch’ gezelschap van (kinder-)rechters, strafrechtmediators, organisaties die zich bezighouden met strafrecht. Ook aanwezig: Julia Roeselers, documentairemaker én ‘slachtoffer’.

Gerechtigheid
Julia gaat in deze indringende documentaire* op zoek naar gerechtigheid. Gelijk in het begin van de film geeft ze aan dat ze niet op zoek is naar wraak en vergelding. Ze zoekt naar een manier om het incident een plek te kunnen geven. Zeker als blijkt dat één van de tieners bij haar in de straat woont. De camera volgt haar in gesprekken met buurtbewoners, professionals, politici. En in haar pogingen om contact te leggen met de daders, om hen te kunnen vergeven. Dat lukt uiteindelijk maar ten dele.

Wat ik heel mooi en tegelijk pijnlijk vond aan dit filmische relaas over schuld, straf en boetedoening, is de kwetsbare worsteling van Julia tussen willen vergeven maar ook gehoord en gezien willen worden door de daders. Daders die haar die mogelijkheid niet bieden, ondanks een flink aantal pogingen door Julia in contact te komen.

Vergeving
Dat is iets wat soms bij ons aan tafel ook ingewikkeld is. Want hoe vergeef je iets dat niet of maar ten dele erkend wordt door de ander? Kun je vooruit zonder expliciete excuses? Hoe geef je pijn een plek zodat je tenminste zelf verder kan?

Als mediator zoek ik met de deelnemers aan tafel naar manieren om op tafel te krijgen wat er tussen hen gebeurd is, en welke emotionele gevolgen dat heeft gehad. Soms valt er een kwartje, en wordt de (emotionele) schade erkend en komen er zelfs oprechte excuses. En soms ook niet. En dat is knap lastig.

Wat ik ongelofelijk prachtig vond aan deze documentaire dat Julia uiteindelijk zelf de keuze maakt: als ik hem zie, dan groet ik hem. Daarmee pakt ze de regie terug. Er valt een last van haar schouders. Zodat zij weer fijn over straat kan. Kortom: ga kijken!

* inmiddels is deze documentaire over vergeving en gerechtigheid ook uitgezonden op NPO2 (hier online terug te kijken, aanrader)