Tag Archief van: ziekteverzuim

Ziekte en conflict – kip en ei

Ze verschijnen vaak hand in hand. Verzuim en conflict. Kip en ei. Wat was er eerst?

Soms ontstaat conflict als gevolg van verzuim, en soms word iemand ziek van conflict. En soms komt alles tegelijkertijd. Conflict ontstaat zelden door één incident, en verzuim ontstaat – uitzonderingen daargelaten – ook niet van de ene op de andere dag. Een opeenstapeling van klein gedoe en relatief behapbare wrijving leidt tot explosie. Of doodse stilte. En verzuim.

Via de bedrijfsarts
Vaak worden zaken rondom ziekte en conflict naar ons verwezen door  de bedrijfsarts of een consulent van de verzuimverzekeraar. Die ziet dat er meer aan de hand is. Meer dan alleen de vraag hoe en wanneer te starten met reïntegratie. Zo’n advies kan vrij dwingend voelen. Hoezo een ‘vreemde’ inroepen om jullie werkrelatie weer op gang te krijgen?

Mediation is vrijwillig, maar voelt in arbeidskwesties minder vrij. Management, bedrijfsarts, UWV en verzuimverzekeraar;  allemaal sturen ze aan op actie. En dat moet ook, op basis van de Wet Poortwachter en de realiteit van steeds verder oplopende kosten.

Daardoor voelt mediation soms als ‘moeten’. Daarom starten wij in arbeidszaken vrijwel altijd met aparte intakes. Zodat elke deelnemer een eigen keuze kan maken voor mediation én de mediator.

Vaak gaan mediations over de onderlinge (werk-)relatie, misverstanden, beschadigd vertrouwen en communicatie-patronen. Als een van beide deelnemers ziek is, en/of al lang boos of teleurgesteld thuis zit, kan de stap om weer in gesprek te gaan groot zijn. En spannend.

Het ideaal…
Idealiter word je eerst beter, en kun je dan dat lastige gesprek starten over wat je liever anders had gewild. Over je zorgen en frustraties, en wat er niet goed ging. En, niet onbelangrijk, ook over wat de werkgever verwacht of hoopt in de werkrelatie.

Wisselwerking
Nu blijkt in de meeste gevallen dat mensen – zeker bij ziekte veroorzaakt door spanningsklachten – pas echt gaan opknappen als ook de kou uit de lucht is. Zolang het conflict nog dreigend boven het hoofd hangt, en je niet weet waar je straks aan toe bent, houdt het werk je dag en nacht bezig. De broodnodige rust pakken lukt dan niet. Met die kennis in het achterhoofd, adviseren bedrijfsartsen dan om als eerste stap in het re-integratieproces samen om tafel te gaan. Na een paar weken (soms maanden) rust, voordat je probeert terug te gaan naar het werk met behulp van een mediator aan de slag met het conflict.

Misschien denk je: “kan ik dat wel aan? Ik ben daar nog niet aan toe!”  En dat gevoel snappen wij natuurlijk best. Als je je kwetsbaar voelt, is de confrontatie weer aangaan met dat wat spanning oplevert iets wat je liever vermijdt.

En tegelijk is het aangaan van dat gesprek nodig om weer vooruit te komen. Weten waar je aan toe bent. Ontdekken dat de soep misschien minder heet is dan hij leek, vlak voordat je uitviel.

Stagnatie brengt je niet verder
Vastzitten in en vrezen voor terugkeer naar de oude situatie levert uiteindelijk geen rust en dus geen herstel op. Dat weet de bedrijfsarts, en daarom verwijst hij jullie door naar een onafhankelijke bemiddelaar. Samen op zoek naar passende en duurzame oplossingen.

Meer over dit onderwerp? Kijk ook onze vlogs over het thema ziekte en verzuim

Herdershond

Afgelopen zomer maakte ik een flinke wandeling in de bossen rondom Nijmegen. Op een zandvlakte midden in het bos ontmoette ik een herderin met een kudde schapen.

Al kijkend zag ik een herkenbaar schouwspel.

De kudde kreeg de ruimte om een heuvel vol struikgewas op te trekken. Een aantal schapen zagen een hapje groen vlak buiten de kudde en dwaalde enkele meters af. Meer dan 3 meter waren ze niet van de kudde verwijderd, en geen wolf in zicht. Toch raakte een van de twee honden van slag.

De herder brulde ‘zit!’. De hond worstelde, ging even onrustig liggen maar rende er uiteindelijk toch op af. Dat schaap moest terug de kudde in. Ondanks het harde roepen van zijn baas. Taakopvatting en opdracht. Je eigen gevoel volgen of gehoorzamen?

Wat voel of vind jij dat hoort in jouw functie als verzorgende, administratief medewerker of manager. En wat wil jouw baas van jou?

Tussen die twee opvattingen is er vaak een spanningsveld die de bron vormt van vele conflicten. Want de baas snapt toch zeker er niets van, heeft geen idee hoe het is op de werkvloer. En die medewerker functioneert niet en werkt niet efficiënt zo halen we de doelstellingen van een modern bedrijf nooit.

Zo’n conflict leidt na een tijd vaak tot gedoe op de werkvloer. De samenwerking verloopt steeds stroever en/of op een gegeven moment treedt er ziekteverzuim op.

Is er dan nog een weg terug? In een coaching of mediationtraject is het zaak om te ontrafelen of er inderdaad sprake is van zo’n (innerlijk) conflict. Zijn taakopvatting en opdracht werkelijk onverzoenbaar? Welke passie en idealen delen werkgever en medewerker nog? Is er ruimte voor het erkennen van de verschillen en kan de samenwerking opnieuw worden vormgegeven?

Vaak blijkt gaandeweg dat het gesprek over de diepere waarden van het werk niet of nauwelijks gevoerd is. Als dat gesprek eenmaal op gang komt is de kloof vaak minder diep dan gedacht en gelukkig is er vaak een brug te bouwen die terugkeer naar de werkvloer mogelijk maakt. Zo kan een conflict uiteindelijk het begin vormen van een waardevolle en betere samenwerking.

En die herder? Die koos eieren voor haar geld en liet de hond uiteindelijk maar drie keer de schapen terugjagen de kudde in. En toen was het goed en kon ook hij rustig naast baas en collega-herdershond gaan liggen. Kijken naar de grazende kudde.

HR moet het conflict opzoeken…en daardoor: besparen!

Ik pleit voor een actievere, persoonlijkere en oplossingsgerichtere interventie vanuit HR / Personeelszaken.

Hoe vaak heb ik bij mediations niet gedacht: als partijen toch maar eerder aan mijn tafel waren geweest, dan…

Het komt wat mij betreft tè vaak voor dat een medewerker al langer dan 6 maanden ziek thuis is, voordat er een echte dialoog wordt opgestart. De ziekte is vaak een combinatie van medische verschijnselen, aangevuld met onbegrip of onjuiste aanpak vanuit de werkgever. Een conflict komt er dan als het ware achteraan.

Als ze dan uiteindelijk bij mij als mediator aan tafel zitten, is vaak de enige mogelijkheid nog om uit elkaar te gaan, ‘want er is al te veel gebeurd’. Dat betekent dat er gedurende die ziekteperiode: salaris is doorbetaald, mogelijk een vervanger is ingehuurd, en er alsnog een overeen te komen beëindigingsvergoeding betaald wordt. En last but not least: een medewerker die veel te lang van de arbeidsmarkt is geweest, is vaak ook erg onzeker geworden en daardoor -nog- niet klaar om actief een nieuwe toekomst op te zoeken.

Dat moet toch anders kunnen.

Een HR-adviseur die een actieve interventie doet, gericht op dialoog, twee-richting, en daarbij de ‘regels’ van mediation zoveel als mogelijk in acht nemend. Als HR het -latente- conflict opspoort en gewoon de betrokkenen eens voor een goed gesprek uitnodigt, kan er heel wat geld en leed bespaard worden. En hoe begeleid je dan zo’n gesprek? Hoe zorg je ervoor dat iedereen zich gehoord voelt en de werkelijke belangen, zorgen en wensen op tafel komen? Door mediationvaardigheden toe te passen. Ik leer het u graag.

De eerstvolgende 2-daagse training voor HR-adviseurs staat gepland voor 28 november en 16 december in Amsterdam. Meer informatie vind u hier, of neem meteen contact  met mij op.